Yeni Çalışmaya Göre T. Rex’in Dudakları Varmış
Jurassic Park belki de bir yenilenme süreci geçirecek. Yeni bir çalışma, Tyrannosaurus rex ve akrabalarının tırtıklı dişlere sahip olduğu krokodiller gibi görünmediğini ortaya koyuyor. Bunun yerine, bu dinozorlar, dişlerini bugünkü kertenkeleler gibi dudaklarla kaplıydı.
“Bu, uzun süredir sorulan bir soruya güzel ve özlü bir cevap” diyor Emily Lessner, Denver Doğa ve Bilim Müzesi’ndeki omurgalı bir paleontolog. Ancak tüm uzmanlar ikna olmuş değil.
Hem paleontologlar hem de paleo-sanatçılar, T. rex’in de dahil olduğu etobur dinozorlar grubu olan theropodların dudaklı olup olmadığı konusunu uzun süredir tartışıyorlardı. Auburn Üniversitesi’ndeki paleobiyolog Thomas Cullen, 1920’ler ve 1930’lar gibi bilim insanlarının gerçekleştirdiği rekonstrüksiyonlarının bu dinozorların dişlerinin üzerinde etle kaplı olduğunu gösterdiğini söylüyor. Ancak 1993 yapımı Jurassic Park filmi ve benzeri popüler medya, dudaksız ve büyük, göze çarpan dişlere sahip dinozorları popüler hale getirdi. “Bu, kamunun algısı haline geldi” diyor Cullen. “Ağzından büyük bıçaklar çıkan büyük, büyük bir theropod.”
Bunu daha iyi anlamak için Cullen ve meslektaşları, Komodo ejderhaları gibi bugünkü sürüngenlerle theropod dinozorların kafa uzunluğu ve diş boyutu arasındaki ilişkiyi analiz ettiler. Ekip, theropod dişlerinin kafatasları için ne çok büyük ne de çok uzun olmadığını ve bu nedenle ağızlarının dışına çıkmak zorunda kalmadığını buldu.
Ardından araştırmacılar, mineye (dişin sert dış katmanı) döndüler. Bir Daspletosaurus theropod ve modern bir krokodilin diş dilimini karşılaştırdılar. Krokodilin dişi, dinozor dişine kıyasla dış kısmında (dişlerin dil tarafında olan iç kısmına karşı) daha ince bir minel tabakaya sahipti ve bu, dinozorların dişlerini unsurlardan koruyan dudaklara sahip olabileceği düşüncesini ortaya çıkardı.
Son olarak, ekip, yaşayan ve (şimdi) ölmüş hayvanların kafatası anatomisini karşılaştırarak ipuçları aradılar. Kuşlar, theropodlarının en yakın yaşayan akrabaları olsa da, dişleri olmadığı için araştırmacılar, iguanaların ve monitör kertenkelelerinin – her ikisinin de dudaklara sahip olduğu – kafatası özelliklerini dinozorlar ve krokodillerle karşılaştırdılar. Krokodiller, snout’larında (burun kısımları) dome basınç sensörü adı verilen birçok küçük deliğe sahiptir ve bu da onların duyusal sistemlerinin bir parçasıdır. Ancak kertenkeleler ve iguanalar, dişlerinin üzerinde tek bir foramina adı verilen büyük delik serisiyle kan damarlarını ve sinirlerin geçtiği yerdedir. Araştırmacılar Science dergisinde bugün yayınladıkları sonuçlarında, dinozorların kafataslarının dudaklı kertenkelelere daha çok benzemesi gerektiği sonucuna vardılar, bu da thérapod dinozorların da dudaklara sahip olduğu görüşünü desteklemektedir.
Bir araya getirildiğinde, bu kanıtlar thérapodların öldürücü bir öpücüğe sahip olduğunu güçlü bir şekilde gösteriyor. “Başka bir sonuca yer yok” diyor Lessner.
